sábado, 27 de marzo de 2010

OURO NA BARDA


O PETON DO OURO DA BARDA

LENDA

Xa fai moitos anos cando polos nosos mares navegaban xentes sen escrúpulos, que mesmo lle daba morrer que vivir nunha pelexa, por iso as batallas as facían a sangre fría e loitaban so polo material, para eles non existía os morais nin a xustiza, esta a facían o seu modo, por isto os galeóns e navíos que circulaban dos mares do Norte polas nosas costas nunca pasaban bacíos, fosen cara Inglaterra, e mares do Norte, coma se o facían cara os nosos mares.

Unha tarde de un dia, cheo de brétema, van aló mais de tres séculos, navegaba unha goleta fronte as costas da Barda e Niñons, con néboa pechada, para eles o único que querían era pasar o cabo de Fisterra, para coller rumbo as terras a onde querían ir a masacrar a os seus moradores e cidadáns, Illas no medio do Atlántico, e aínda pasaban as Américas.

De esta ves, non tiveron a sorte de achegarse a tan lonxe singradura para que o seo pau da popa non arborase a bandeira negra coa súa caveira no centro, símbolo dos que o queren todo, e non dar nada.

Os baixos dos Nouchos, serian os culpables para que estes de pata de pau e garfo afiado, deixaran as súas vidas no pozo do Castro e ribeiras da Espiñeira.

Toda a súa mercancía ficou nos fondos dos baixos dos Nouchons, que ninguén foi capas de dicir isto foi roubado os piratas, para poder dicir aquele de que ¡¡quen rouba a un ladrón, ten cen anos de perdón!! E así foi, ningún mariño pode dicir que teña coma recordo nada de este galeón, so existe a lenda entre eles, de que na entrada da Barda, foi encontrado na ribeira do Rubio un cofre cheo de moedas de ouro, mesmo debaixo de un petón de esta ribeira, onde din que o subiron para o monte e o enterraron xunto o petón da cepa ficando esparrameadas moitas de elas polo camiño, e una certa cantidade ficaron enterradas, mesmo xunto a este petón que hoxe lle chamamos o PETON DO OURO.

Corme, 27 de mar. de 10.

Luís Suárez

viernes, 19 de marzo de 2010


O PEIXE GRANDE COME O PEQUENO
Os ditos dos vellos son sempre lembrados, din que os mais grandes sempre mandan nos mais pequenos, e certo todo isto, lémbrome das trasnadas que faciamos os mais pequechos, sempre guiados polos de mais idade.
Unha de elas, era entrar nas hortas de froita e encher os bolsos de toda clase de froitas, que seria requisada polos nosos xefes, eles comían ou tiraban as mazas ou peras os cans e gatos, e os pequenos comían as froitas que aínda non estaban formadas, aínda tiñan a flor.
Eles axudaban subir as paredes, xa que algunhas tiñan tres metros de altura, para entrar ven, o mais malo seria saír.
Unha noite serian as des, estaban en faena nunha horta enchendo un saco, de eses que se usaba para as fabas, de entre a escuridade sae un cadelo que tiña mais fame que os que estaban na recolleita, os rapaces empezaron a tirarlle a froita que tiñan dentro do saco, quedando co saco baldeiro, podíase dicir, unha autentica guerra dentro da finca, estes rapaces tiñan sorte que a finca estaba un pouco lonxe das casas, e os donos non escoitaban o can ladrar. Despois de cansados da gran batalla saíron para fora sen nada para votarlle o bandullo, e o chucho ficou contente pola súa faena.
Os rapaces non esqueceron aquilo, e prométenlle que non quedara así a cousa, pasou o tempo, un quince días e volveron o sitio, pero de esta ves, armados contra aqueles dentes capaces de tronzar unha perna coa fame que tiña, o can volveu a atacar, pero de esta non podía cos asaltantes, o que mais ou menos estaba armado de pedras, para dentro, o saco estaba cheo de pedras, para fora cheo de froita, non sei para que porque mais de ela ficaba tirada polo camiño, pódese dicir un estorzo.
E así de unha en outra, ata que de unha ves, o xogo da froita estibo a punto de producirse unha desgraza humana, unha tarde cando xa a lúa empezaba a largar os seus raios de luz, uns catro rapaces estaban subindo por unha parede de unha cerca para entrar a coller froita, o seu dono estaba a esperar dentro con unha forquilla e unha fouza que non as tiña para adornar a finca nin para a limpeza das silvas, senón para algún pescozo que pasase por medio do seu fío. Os rapaces estaban subidos na cerca empezando a coller froita, e un de eles foi collido pola perneira do pantalón, o rapas colleu medo, e tirouse de uns tres metros de altura, os demais baixaron como puideron deixando o seu compañeiro tirado entre uns coleiros con unha perna torcida, media partida, o dono sabia todo o que estaba a ocorrer, e so lle enxeñaba a fouza, dicíndolle o rapas que se volvían, a próxima vez cortáballe o pescozo, o rapas ficou unhas dúas horas tirado no chan, ata, que volveron a por el algún familiar, avisado polos rapaces.
Uns pola fame, outros por facer mal, outros por ser inocentes a estas clases de xogos, o peixe grande sempre comeu o pequeno.

Corme 19 de Marzo 2010.
Luís Suárez Varela

lunes, 8 de marzo de 2010

MEMORIAS


CAMINO DEL FIN DE LA DICTADURA

Y llega el 20-12-1973. un coche negro, con el presidente del gobierno en su interior, coge vuelo sin alas, Carrero Blanco es asesinado, una bomba colocada en un túnel, en la calle por donde pasaba el coche del presidente, junto a su escolta, cogiendo solo el coche de Carrero, decían, una fuga de gas, y donde esta el coche del presidente, nadie sabia que el coche estaba detrás del edificio en una terraza, había subido cuatro pisos sin dejar huella.
Las manifestaciones para dar apoyo a los protagonistas del atentado, salen a la calle, con ataúdes por toda Europa, comenzando a enterrar la dictadura.
El año pasa, pasan las Navidades y viene el año nuevo 1974. Comienza este 1974, con represión en España, una represión cada vez más cruel contra los movimientos sindicales y políticos, las redadas son todos los días con mas presos a las cárceles. La dictadura y el régimen de Franco se ponen nerviosos, la policía reprime y mata en la calle, en un tiroteo entre un grupo de manifestantes y la policía, muere un agente, también mueren algunos manifestantes, otros son metidos heridos en los furgones de la policía ensangrentados con balazos en el cuerpo, entre ellos está Salvador Puig Antich, un joven militante anarquista. En un consejo de guerra, le sale pena de muerte, el 2-3- de 1974, es pasado por el garrote vil, en la prisión donde estaba condenado, un asesinato mas de la dictadura contra un joven, que aun hoy no se sabe él por que, él estaba desarmado cuando le cogieron, según testigos presénciales, él si estaba herido de bala.

A primeros de Abril entré a formar parte del sindicato del sector sanitario, V.P.O.D. En este sindicato formamos un grupo de personal no Suizo, para luchar por nuestros intereses como emigrantes en las tierras Helvéticas, donde estabamos mal vistos por la xenofobia de la derecha del país, los compañeros del trabajo Suizos, la mayoría estaban de acuerdo con nuestra lucha que llevábamos, tanto sindicalmente como la política. Los trabajadores salíamos a la calle para protestar el acuerdo entre la patronal y los sindicatos, la famosa Paz del Trabajo, donde la firmaron sin contar con una mayoría inmensa que estábamos en contra, NO A LA PAZ DEL TRABAJO, SI A UN CONVENIO JUSTO, elaborado por los trabajadores del hospital. En España continuaban los asesinatos y encarcelamientos de los que luchaban contra la dictadura fascista, cada día se acercaba mas la llegada del triunfo de la clase trabajadora, para la derrota del régimen del generalito del Ferrol. Estaban nerviosos la casa sele venía encima, los cimientos ya no respondían, la muerte de Carrero la llevaban en los galones, y no en los colores, para dejar que alguien pusiera en manos de la democracia el futuro de de España.

En estas manifestaciones y otras del propio interés de los Suizos, fui encontrando a buenos compañeros y compañeras.

También tengo buenas noticias de España, mi hermana a tenido una niña, ya somos más en la familia, le pusieron María Jesús, tengo ganas de verla pero me es difícil. Seguiré con mis amigos por esta tierra, donde como decía fui encontrando amigos y amigas y una de ellas a sido Marija.
Marija, en Castellano se dice María, entrare un poco en la vida de esta señorita, ya que también a estado mezclada en la mía. María, 25 años soltera nacionalidad Yugoslava. Un día en el comedor del hospital Burget, estabamos recogiendo la comida en el mostrador self service, al torpe de este, le cae en el suelo una cuchara, mejor dicho el servicio completo, ya que venían envueltos en la servilleta de papel, María sin pensar más coge el suyo y lo pone en mi bandeja, yo le doy las gracias y ella se ríe, con una sonrisa de avergonzada con los ojos clavados en su bandeja, sus amigas enfermeras también se ríen, estas ya me conocían, en total serian unas cinco, entre ellas estaba Consuelo una Gallega de Lugo, después de pasar la tarjeta por la maquina me puse en una mesa con un amigo Antonio, trabajaba en la cocina del cantonal, yo le conté lo que me pasara con la chica Yugoslava, el me dice que tenga cuidado con ella que no es de confiar, se va mucho de la lengua a los jefes, teníamos que hablar a baja voz ya que estaban cerca, y la gallega nos estaba escuchando, y también ella comprendía un poco el Español, cuando terminamos de comer, yo y Antonio marchamos a tomar una cerveza al bar que esta debajo de los hospitales, mientras no entrábamos a trabajar por la tarde, el me contó las faenas de la chica con sus compañeras, además de contarle todo a los jefes, solía hacerlo con aquellas que les tenía manía, para salir con ellos. Maríja, es una mujer de talla pequeña, pero bien formada, ojos azules, con tatuaje en un hombro, en el izquierdo, el grabado es una cruz con unas letras debajo de los brazos, nose lo que querrían decir.

COMBATE

La militancia en la Liga en estos momentos era un poco arriesgada y dura, pero estabamos obligados a hacerlo por la situación que se encontraba nuestro país, recuerdo que pasé noches enteras en los locales de la L.M.R, haciendo el boletín Rojo que salía con la Brech en Castellano para los emigrantes de habla Hispana, y después de tener todo en su sitio, marchaba para el trabajo en el hospital que comenzaba a las seis de la mañana.
Cuando llegaban mis compañeros de trabajo, ya tenía hecho el café, leche, té, y una especie de papilla para los ancianos del hospital Buñon.

Al salir del trabajo, mas de los días encontrábamos manifestaciones en las calles, manifestaciones que estabas obligado a quedarte en ellas, en una que se hizo para apoyar a los trabajadores despedidos de una fabrica de relojes, o dabas leña o la recibías, el paso estaba cortado, por una parte y por la otra, y con quien te enrolabas, pues con los tuyos.

En otra manifestación, antes de empezarla, decidimos los de la liga de poner una pancarta en el campanario de la iglesia en la place de la Riponne, no teníamos llave para entrar, que hicimos, con una cuerda y con unas barras de hierro torcidas lanzadas y hechas firme arriba, subimos al campanario y despejamos la pancarta que tendría unos diez metros, vino la policía y comenzó a dar leña, y mismo a los que no estaban en la manifestación, y así si éramos dos o tres cientos los manifestantes, al final llegábamos a los mil, ese día hubo dos detenidos, tres compañeros heridos y unos cuantos policías también pasaron por el hospital.

En esta manifestación, supe lo que era la solidaridad entre Suizos y Extranjeros y puedo decir que serian mas de dos mil personas que nos manifestábamos por una causa, que solo los Españoles llevábamos al cabo en estas manifestaciones, sacar de medio el fascismo en España, sacar la muerte de todos los días que se estaban haciendo en las cárceles Españolas, solo por pedir Democracia y Libertad para el pueblo.
Una tarde, en el restaurante de los hospitales, yo y Manuel el Malagueño, nos encontrábamos jugando en una maquina fliper, y llega María y se pone a jugar con nosotros, donde yo le pregunto por Marija la enfermera del hospital Budon, ella me dice que hace días que no esta con ella, me pregunta si quiero algo de ella yo le digo que no. Seguimos jugando los dos en la maquina ya que Manuel se canso, ella se veía que quería mas que jugar a la maquina, cuando estaba atareado con los botones de la maquina, ella me abrazaba por detrás, y recostaba la cabeza contra mi hombro, yo no la conocía como para tanto cariño, solo la conocía de que ella bajaba a buscar el carro de las comidas a la cocina, y cuando venía sola le acompañaba para ayudarla a meter el carro en el ascensor, nunca habíamos hablado de nada, solo del trabajo, pero aquello quería decir algo. Desde aquel día nos veíamos todos los días en la dichosa maquina y siempre las mismas caricias, Manuel se ponía nervioso solo con verla, yo reía y el me decía ahí la tienes, la juguetona cualquier día te va violar, yo me reía, y le decía no será para tanto.
Al cabo de unas semanas me encontré con ella en una fiesta que hacía la Peña Gallega en el Restaurante Vaduas en la Place de la Riponne, entre cubatas y baile, la noche pasaba alegre, ya nos conocíamos mejor, o pensaba que la conocía mejor. Ya terminada la fiesta, que serían las tres de la mañana, con el mareo en nuestras cabezas decidimos marcharnos para casa, yo quería para la mía, ella para la suya, yo dije bueno para la tuya, fuimos caminando para casa, ella no podía con el alma, mejor dicho con la cabeza, en la mitad del camino, se queda sin un zapato seguimos caminando y llegamos a su casa con la lengua fuera, y las llaves, no aparecen, ya serian las tres de la madrugada y nada, la puerta sin abrir, cuando la puerta se abre por si sola, o para nosotros lo parecía, de dentro sale un hombre en pijama, yo me pregunto quien es este, ella le dice, Genaro, este es un amigo que trabaja conmigo en el hospital, me quede muerto de miedo, la mona se me paso al momento, y yo que me creía que aquella sería la ocasión de conocerla, me marche calle abajo como un chucho con el rabo entre las piernas y sin mirar para tras.


Lausanne, 2 de Marzo 1974. Corme, 08 de Marzo 2010-03-08

Luis Suarez Varela

domingo, 7 de marzo de 2010

FANTASMAS

COUSAS DO VIÑO

Mala centella beba o viño, nun día tan recordado coma é o día de defuntos.
Xa pasaron uns anos, aló polo ano 1950, na taberna de tia Sara, estaban xogando a baralla uns mozos da Aldea e, en ves de xogar, dábaselle por estar de carallada nun día de defuntos, dicindo o da Santa compaña se era certo ou non, de que os mortos saian do cimenterio neste día pola noite despois das doce, na taberna tamén estaban os de sempre pero non xogando, senón apoiando o coio no mostrador con unha cunca de viño, estes eran o Manolo de Gondomil mais o tío Pepe das Areas, dous homes moi devotos e crentes da relixión católica.
Estes homes estaban sempre coa cunca baldeira, tia Sara non daba feito en enchela, non sei se era polo feito do que estaban a escoitar ou polo bo que estaba o viño, serian as 10 da noite e o Manolo dixo de marchar para a casa, o tío Pepe sen presa dicía que era cedo, beberon outras dúas cuncas de viño e puxéronse o camiño, o medo parecía que tiña mais peso que o viño e tío Manolo díxolle o seu compañeiro se o acompañaba ata pasar o cimenterio, e o tío Pepe dixo que non facía faia pasar polo camposanto, pasando polo centro da Aldea dirección das Areas onde ficaba o tío Pepe,
Chegando a casa nas Areas o medo de tío Manolo no deixaban camiñar, o seu amigo deuse conta e díxolle se o acompañaba, e el díxolle si home si eu non teño medo a ninguén, e os mortos menos, baixando polas Areas abaixo camiño da Ermida a lúa chea enseáballe o camiño os dous que de vez en cando van tropezando un no outro preguntando é respondendo as suas palabras que saian de unhas bocas xa un pouco resecas que pedían un trago.

O pasar as casas das Areas, tío Pepe dixo, se ti o dis que non tes medo non, !ai Pepe, se ti non o tes, pásame ata o cruceiro da serpe¡ agradecereicho.
O tío Pepe dixo, !non home non, eu nesas caralladas non penso¡ os mortos están onde están, no cimenterio, é de alí non saen, dígocho eu carallo, todos que finaron, foron para ló e non volveron.
Continuaron coas súas caralladas como dicía tío Pepe, foron pasando as Brañas camiño da pedra da serpe, e xunto a ela, tío Pepe díxolle, ¿Qué agora podes ir ti so? Si compañeiro si, agora podo ir so, ademais aínda cando chegue a casa, aínda estou véndote polo camiño, grazas amigo.

Estaba unha noite de lúa chea, parecía de dia, pero tío Pepe continuaba recordando o medoso que era o seu compañeiro
O chegar o camiño que colle cara a Ermida que da co transformador, doulle uns retorzóns de barriga, e foi camiñando ata encontrar un sitio un pouco cómodo para facer o que ninguén o pode facer por un, baixou os pantalóns e cando estaba abaixándose, veu unhas luces no medio do pinar que se incendian e apagaban co movemento do aire, el dixo, que carallo pode ser,¿ non me ides poñer medo é ? subiu os pantalóns se facer nada, nestas cando se estaba erguendo alguén o agarraba pola cintura, mirou para os lados non vía a ninguén, ¡¡déixame home déixame, aínda que diga que non teño medo, parece que digo mentira¡¡ de o tío Pepe así estivo ata chegar a pola mañan sen poder ceibarse do que o estaba a enganchar.
Condenada de silva, mira que tiven que estar toda a noite enganchado, pensando en alguén que foi para o outro mundo con algunha promesa que non lle puden facer, é tío Pepe empezou a pisar a silva, de paso pasou por debaixo do pinar para ver as luces, e que sorpresa encontro, as luces, as facían us osos, que a lúa os facía relucir, osos de unha vaca que fora enterrada facía uns anos naquel lugar.

Este home deixou de dicir fanfarronadas sobre o medo, por que medo non se ten, pero precaucións si se teñen, e tamén medo, e non facer coma tío Pepe que medo non tiña, pero non foi capas de subir os pantalóns a iso non se chama ter medo, e o que diga menos que mo diga a min que o teño.

Corme 7 de Marzo 2010.


Luís Suárez Varela,